Επιβίωση στο βουνό | Προσανατολισμός το βράδυ χωρίς πυξίδα, με τα αστέρια

Προσανατολισμός στη φύση χωρίς πυξίδα, με τα άστρα

Τα άστρα ανέκαθεν μάγευαν τον άνθρωπό από αρχαιοτάτων χρόνων, πέρα από τη βοήθεια στις φιλοσοφικές αναζητήσεις, τον βοήθησαν και στο προσανατολισμό. Αυτές οι γνώσεις για αρκετούς παραμένουν άγνωστες ακόμα και αν πρόκειται για κάτι εύκολο! Καλό θα ήταν να έχουν όλοι μία ιδέα για το προσανατολισμό στη φύση, αλλά σίγουρα επιβάλλεται για όσους κάνουνδραστηριότητες ή διακοπές στη φύση, δηλαδή κάποιος που επιλέγει το ελεύθερο κάμπινγκ, τη πεζοπορία, την εξερεύνηση στη φύση κ.ο.κ.

Προσανατολισμός το βράδυ με το πολικό αστέρα

Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα αστέρια ανάλογα την εποχή και την ώρα βρίσκονται σε διαφορετική θέση στον ουρανό όπως συμβαίνει με και με τα υπόλοιπα ουράνια σώματα που βλέπουμε από τη γη.

Για εμάς που βρισκόμαστε στο βόρειο ημισφαίριο ο πιο εύκολος και διαδεδομένος προσανατολισμός γίνετε με την παρατήρηση του πολικού αστέρα (το τελευταίο άστρο "στη λαβή της καραβάνας" του αστερισμού μικρής άρκτος) αφού τον χρησιμοποιούμε ως σταθερά για να προσανατολιστούμε, καθώς βρίσκετε σχεδόν στην ίδια θέση πάνω από το βορρά στο νοητό άξονα βορά-νότου) κάθε ώρα και μέρα του ημερολογιακού έτους και η απόκλιση του όπως τον βλέπουμε είναι 1-2 μοίρες.

Βέβαια το σημείο του ουρανού που τον βλέπουμε αλλάζει ανάλογα με το σημείο που βρισκόμαστε και τον παρατηρούμε, έτσι λοιπόν

• όσο πλησιάζουμε τον ισημερινό τόσο πιο πολύ πλησιάζει στον ορίζοντα.
• όσο πιο βόρεια κινούμαστε τόσο πιο ψηλά στον ουρανό τον αντικρίζουμε, αφού πλησιάζουμε στο βορρά
• ενώ από το νότιο ημισφαίριο δεν είναι εμφανής

Επειδή όμως δεν πρόκειται για τον πιο λαμπερό αστέρι μπορούμε να καθοδηγηθούμε στο να τον εντοπίσουμε με σκοπό να τον χρησιμοποιήσουμε για το προσανατολισμό μας:

•  Με την μικρή άρκτο μιας και είναι το τελευταίο άστρο στην ουρά της 
•  Με την μεγάλη άρκτο,θα τη βρείτε κοιτώντας βόρεια-βορειοδυτικά του ουράνιου θόλου, αποτελείται από 7 φωτεινά άστρα  και μοιάζει σαν "καραβάνα ή κουτάλα", Προεκτείνοντας περίπου x4 την μεταξύ τους απόσταση από τα δύο αστέρια που βρίσκονται εξωτερικά στη νοητή "καραβάνα" (ορθογώνιο) που δημιουργεί το σύμπλεγμα των αστεριών της μεγάλης άρκτου, με κατεύθυνση από το πάτο της "καραβάνας" προς την επάνω μεριά.
• Με την Κασσιόπη ( έχω βάλει το κεντρικό αστέρι της Κασσιόπης "3ο" και όχι το αριστερό "2ο" γιατί περιστρέφετε και από M εμφανίζεται και ως W, αν εξοικειωθείτε μπορείτε να χρησιμοποιείτε όποιο αστέρι σας βολεύει καλύτερα )

Προσανατολισμός το βράδυ με τη παρατήρηση των αστεριών

Επίσης μπορούμε να πλοηγηθούμε απλά και μόνο παρατηρώντας την κίνηση των αστεριών στον ουράνιο θόλο, το μόνο που χρειάζεται είναι

• ένα στόχαστρο το οποίο να είναι απόλυτα σταθερό, αυτό θα αποτελέσει το παρατηρητήριο μας
• κοιτώντας μέσα από το σκόπευτρο θέτουμε το αστέρι που θα παρατηρήσουμε
• παρατηρούμε υπό την ίδια οπτική γωνία για μερικά λεπτά (15-30) προς πια κατεύθυνση μετακινήθηκε το αστέρι (προσοχή δεν ακολουθούμε την πορεία του αστεριού, αλλά κρατάμε την οπτική μας σταθερά)

Τώρα αναλόγως προς τα που έγινε αυτή η κίνηση μπορούμε να προσδιορίσουμε κατά προσέγγιση τα σημεία του ορίζοντα και συνεπώς να διαλέξουμε το προσανατολισμό που θέλουμε

• Αν κινείται προς τα αριστερά ή είναι στάσιμο(πολικός αστέρας), τότε βλέπουμε προς το βορρά

• Αν κινείται προς τα δεξιά, τότε βλέπουμε προς το νότο

• Αν κινείται προς τα επάνω, τότε βλέπουμε την ανατολή

• Αν κινείται προς τα κάτω, τότε βλέπουμε προς τη δύση

Το πιο πιθανό βέβαια είναι το αστέρι να μετακινηθεί κάθετα και οριζόντια, οπότε αναλόγως υπολογίζουμε για την κατεύθυνση, π.χ αριστερά και πάνω κοιτάμε βορειοανατολικά. 

Ένας εύκολος τρόπος για να φτιάξουμε ένα αξιόπιστο στόχαστρο (βλ. παραπάνω φωτό) ακολουθούμε τα εξής βήματα : 

• Βρίσκουμε δύο ξυλαράκια διαφορετικά ως προς το ύψος τους.
• Τοποθετούμε το πιο ψηλό προς την μεριά που θέλουμε να κοιτάξουμε
• Τοποθετούμε το πιο κοντό σε απόσταση περίπου 1 m σε σχέση με το ψηλό, πάντα σε συνάρτηση με το που θέλουμε να κοιτάξουμε

Μετά απλά κοιτάμε στη κορυφή του κοντού ψηλού με τρόπο τέτοιο ώστε να συμπίπτει με την κορυφή του ψηλού ξύλου και στοχεύουμε το αστέρι που θα παρατηρήσουμε. 

Βέβαια, βασική προϋπόθεση είναι να έχουμε καθαρό ουρανό ώστε να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε το προσανατολισμό με τα άστρα



Το είδαμε εδώ Επιβίωση στο βουνό | Προσανατολισμός το βράδυ χωρίς πυξίδα, με τα αστέρια
Για περισσότερα σχετικά θέματα πατήστε στην πηγή του άρθρου